نشست تحليلي-تاريخي غدیر
جمعه ۳۱ تير ۱۴۰۱ ساعت ۱۱:۳۶:۵۳به گزارش معاون پژوهش مدرسه علمیه خواهران فاطميه(س) ابهر، استاد حسن فاطمي به ذكر اهميت غدير پرداخت و گفت: اين آخرين سفر پيامبر(ص) بود و بسياري از مردم سراسر جهان اسلام جمع شده بودند و بزرگترين سخنراني دنيا از حيث جمعيت تا آن زمان به شمار مي رفت. جمعيتي بالغ بر 120.000 هزار نفر در اين اجتماع شركت داشتند.
استاد فاطمي در مورد موقعيت جغرافيايي غديرخم چنين گفت: غدير جايي بود كه راه حاجيان از هم جدا مي‌شد و اهالي مصر، عراق، مدينه و شام به سرزمين خود مي رفتند. روز هجدهم ذي الحجه كاروان مسلمانان به اين منطقه رسيدند و رويداد مهم اعلام ولايت امام علي(ع) در اين منطقه رخ داد. غديرخم را در تاريخ و منابع مختلف به نام‌هاي ديگري همچون جحفه، خرّار، غربه نيز مي‌شناسند كه به دليل هم‌جواري اين مناطق با غديرخم به اين نام گذاري‌ها صورت گرفته است.
در ادامه دكتر ياوري سرتختي جحفه در مورد وضعيت كنوني غديرخم چنين گفت: بعد از شهادت امام علي(ع)، دوستداران اهل بيت(ع) در دشت‌هاي حجاز متفرق شدند و براي خود باغ‌ها و آبادي‌هايي در برخي مناطق از جمله اطراف غدير خم ساختند. اين آبادي‌ها بعدها به خاطر شرايط سياسي و جغرافيايي به محلي مخروبه تبديل شد و آثار و بقاياي تاريخي آن تا حدودي از بين رفت، اما با اين وصف در پي تلاش دو محقق شيعه و سني به نام‌هاي دكتر شيخ عبدالهادي فضلي و عاتق بن‌غیث بلادی از علمای شیعی این مکان شناسایی شد. برابر با برخي گزارش‌هاي تاريخي بعد از اين رويداد هم مسجدي در همان محلي پيامبر اكرم(ص) خطبه خواند و اميرالمومنين(ع) را به جانشيني برگزيد به نام غدير بنا شد كه 50متر مربع وسعت داشت و چند بار هم از سوي پادشاهان شيعه هند بازسازي شد، اما شهريور 1386 پيروان فرقه وهابيت در اقدامي شبانه آن را ويران كردند.
استاد دانشگاه در مورد متروك ماندن غديرخم چنين گفت: جحفه تا قرن 5 آباد مانده و در قرن ششم هجری به ویرانه ای تبدیل شده است و آن چه جغرافی‌دانان قرن ششم به بعد گفته اند، جحفه تا قرن 5 آباد مانده و در قرن ششم هجری به ویرانه ای تبدیل شده است و آن چه جغرافی‌دانان قرن ششم به بعد گفته اند، اوصاف جحفه قرن 1 تا 3 می‌باشد و نه اوصاف جحفه عصر فاطمی‌ها و سلطه آن‌ها بر حجاز در قرن 4 تا اواخر قرن 5 هجری قمری است. به عنوان یک محقّق در بیابان‌های حجاز، از خود پرسیدم چرا جحفه آباد ویران شد و امروزه جز یک صحرای خشک، نشانی از آن آبادانی‌ها نیست؟! جحفه‌ای که در اقوال بزرگان تحقیق، اشارات صریحی به آبادانی آن شده است. در نتیجه اگر این ویرانی را بدان جهت بدانیم که عباسیان تمرکز مردمی را حول مکان غدیرخم پراکنده کردند؟ درک صحیحی از منابع تاریخی ارائه نداده ایم؟ وقتی تحقیق کردم که مصریان و مغربیان کشتی نشین چگونه می‌توانستند در سفر حج محرم شوند، بی آن که در میقات جحفه توقف کنند؟ توقّفی که به هرحال می‌توانست موجب رونق و بازسازی خرابی‌ها شود.
در پايان استاد فاطمي به بيان اهميت واقعه غدير در منابع پرداخت و گفت: با توجه به متواتر بودن روايت غدير خم، متكلمان، محدثان و مورخان شيعه و سني از زواياي مختلفي از جمله زمان و مكان غدير، علت اانتخاب اين مكان، عبارت‌ها و كلماتي كه پيامبر(ص) بيان كردند و جرياني كه در غدير اتفاق افتاد را مورد كاوش قرار دادند