کارگاه حل تعارضات زوجین بامحوریت ارتباط

به گزارش روابط عمومی مدرسه علمیه الزهرا(س) زنجان،  سرکار خانم اسمعیلیان ضمن عرض تعزیت و تسلیت به مناسبت شهادت امام جعفر صادق علیه السلام روایتی از تحف العقول بیان نمود که در این روایت امام (ع)می فرمایند: صَلَاحُ حَالِ التَّعَايُشِ وَ التَّعَاشُرِ مِلْ‏ءُ مِكْيَالٍ ثُلُثَاهُ فِطْنَةٌ وَ ثُلُثُهُ تَغَافُلٌ. (تحف‌العقول، ص۳۵۹)

امام صادق علیه‌السلام فرمود: مصلحت زندگى و معاشرت اجتماعى، به پیما‌نه‏اى پر می‌ماند که دو سوم آن هوش و زیرکى، و یک ‌سومش نادیده گرفتن و تغافل است‏.

ایشان در راستای پیشگیری از تعارض وحل آن ضمن بیان ضرورت و حکمت زندگی اجتماعی به لزوم  اصلاح وضع همزيستى و سازگارى به تبیین  روایت  پرداخت.

در فرازی از سخنانشان بیان داشت: این روایت، ضمن تاکید بر تغافل مثبت، از تغافل منفی بر حذر می دارد. به گونه‌ای که ابتدا تاکید به هوشیاری و بیداری یعنی ترک «غفلت» می‌کند و سهم آن را دو سوم می‌دانند لازمه این سخن این است که انسان در همه ابعاد  به  آنچه که خیر و صلاح تعایش وزندگی اجتماعی آن است توجه نماید. از سوی دیگر لازم است نسبت به برخی امور تغافل که در واقع عدم توجه عمدی است داشته باشد. مثلا در  مسایل جزئی زندگی که اهمیت چندانی ندارند و انسان را از تفکر در امور مهم باز می‌دارد و همچنین مواردی که خارج از حیطه قدرت بوده و قابلیت تغافل را دارد.

ایشان در ادامه بیان کرد: همچنان که حدیث اشاره دارد، لازمه‌ی سامان يافتن همزيستى هوشمندی است و از هوشمندی است که انسان به ارتباطات خود توجه داشته و آن‌ها را سامان‌بخشی نماید.

ایشان ارتباط را  يک فرآيند پويا خواند که از طريق اين فرآيند ما يک پیام يا فکر يا احساسرا به شخص ديگري منتقل مي‌کنیم. ایشان در راستای آسیب شناسی ارتباط بیان کرد: ارتباط بر دو نوع است یا موثر است و یا غیر موثر در ارتباط موثر  پیام ارسالی عینا دریافت می‌شود. اما در ارتباط غیرموثر یا پیام ارسالی کمتر دریافت می‌شود یا پیام اصلی اصلا دریافت نمی‌شود یا تحريف شده دریافت می‌شود و یا پیام ارسالی بیشتر دریافت می‌شود.

ایشان در جهت ارتباط موثر به قابلیت‌ها و ابزارهای در دست انسان  اشاره کرده و به بیان انواع برقراری ارتباط پرداخت: ارتباط یا کلامی است یا غیر کلامی. تحقیقات نشان داده ارتباطات غیر کلامی موثرتر و مهم‌تر است چون: اولا وسیع‌تر هستند؛ دوما صادقانه‌تر هستند. ارتباط غیر کلامی عبارتند از: تماس چشمی، حالت چهره، تن صدا، تماس بدنی، فاصله و زاویه بدن، سکوت، پوشش و آرایش. ایشان بیان ادامه داد: اولین کانال برقراری ارتباط و مهمترین آن چگونگی و میزان نگاه کردن است. از جمله آسیب‌های نگاه کردن، زل زدن می‌باشد.  همچنین می‌توان از چشم‌ها به عنوان یکی از بهترین ابزارهای دریافت پیام استفاده نمود.

 در راستای ابزار بعدی به حالت چهره اشاره شد و اینکه حالت چهره  تنها کانالی است که همه هیجان‌ها در آن به راحتی قابل مشاهده است. «رنگ رخساره خبر میدهد از سر درون». (لِلْفُقَرَاءِ ...... تَعْرِ فُهُم ِبسیِمَاَهم  ﴿ ٢٧٣ ﴾ سورة البقرة)

ایشان در فراز دیگر به تبیین تاثیر تن صدا در انتقال پیام پرداخت و در راستای فاصله به نسبت معکوس بین میزان دوستی و فاصله اشاره نموده و نسبت توجه و تمرکز با زاویه نیز مورد بررسی قرار گرفت.

از جمله ابزار ارتباط سکوت است. سکوتِ زیاد پیام دارد، در جایی که باید حرف بزنیم. البته سکوت می‌تواند  مخل ارتباط نیز باشد.

لمس کردن با توجه به شخص مقابل، ماهیت تماس و محل تماس پیام‌های مختلفی دارد که می‌تواند نشان‌دهنده: عاطفه، تسلط،  توجه، جاذبه جنسی، مراقبت و ... باشد. تماس اگر با  قدرت نمايی بسیار طولانی بیش با اعمال فشار، بیش از حد خصوصی در موقعیت نامناسب با پرخاشگری باشد موجب خشم اضطراب و واکنش منفی خواهد بود.

ایشان سپس به سبک‌های ارتباطی پرداخته و انواع آن را پرخاشگرانه، منفعلانه و جرأتمندانه بیان داشت. در تبیین سبک جرأتمندانه مبانی آن یعنی ایجاد تعادل بین نیاز من و نیاز دیگران را مورد بررسی قرار داد.

 در پایان با ارایه تکنیک ایجاد سبک جرأتمندانه که دارای سه مرحله‌ی بیان موقعیت به جای کلی گویی، صحبت درباره رفتار به جای شخصیت، بیان رو راست و یا نظر خود به جای ذهن‌خوانی و یا قضاوت، به سخنان خود پایان داد و به قابلیت مدیریت دو سوم ارتباط تاکید داشت.