تعلیم مقدمه تزکیه است

به گزارش معاون فرهنگی مدیریت حوزه علمیه خواهران استان زنجان، حجت الاسلام والمسلمین حسن صادقی مدیر حوزه علمیه استان در جمع مدیران و معاونین حوزه علمیه خواهران استان درتاریخ 9 بهمن 1400  حضور پیدا کردند. در این نشست مجازی اهمیت راه‌اندازی حلقه‌های اخلاقی در مدارس علمیه استان و راهکارهای اجرای برنامه‌های مربوطه بررسی و تبیین شد. ایشان تعلیم را مقدمه تزکیه دانستند و ادامه دادند: دو مفهوم تعلیم و تزکیه همواره در کنار هم عجین شده‌اند. تزکیه همواره با تعلیم همراه است و تزکیه اهمیتش بیش از تعلیم است. تعلیم مقدمه تزکیه است و باید با تعلیم به تزکیه برسیم. تعلیم یک هدف نهایی نیست بلکه زمینه را برای تزکیه فراهم می‌کند و باید با تعلیم سراغ تزکیه برویم.

مدیر حوزه علمیه خواهران استان با اشاره به آیات سوره مبارکه شمس جایگاه تقوا را تبیین و افزودند: خداوند متعال هم خوبی‌ها و هم بدی‌ها را به صورت فطری به انسان الهام کرده است. کسی که نفس را دسیسه کرد زیانکار  می‌شود. کسی که بی‌اعتنایی به فطرت کند زیانکار است و با کارهایش فطرت را از بین می‌برد ولی کسی که تزکیه می‌کند رستگار است.

حجت الاسلام والمسلمین صادقی با تشریح عملکرد باغبان در پرورش درخت تزکیه را همان تربیت دانستند و بیان کردند: تزکیه به معنای پاک کردن، شکوفا ساختن استعداد، رشد دادن، بالندگی و مفهوم به کمال رساندن است. این کلمه در پرورش درخت بکار می‌رود. وقتی که باغبان نهالی می‌کارد و به آن رسیدگی می‌کند، آب و خاک و نورش را تنظیم  می‌کند تا درخت بزرگ شود.  در رسیگی به درخت دو نوع زمینه ایجابی و سلبی دارد. دادن کود و آب و رسیدگی به آنچه باید به آن توجه کند زمینه‌های ایجابی است و زدودن آلودگی‌ها و هرس و از بین بردن آفت‌ها هم زمینه سلبی مورد نیاز برای پرورش درخت است. انسان باید جان خود را چنین رشدی بدهد و استعدادش را شکوفا کند و هم از جهت ایجابی فضایل را به دست آورد و از نظر سلبی رذایل را از خود دور کند.

ایشان به شیوه ارائه برنامه‌های تهذیبی و تربیتی به صورت فرایندی و جمعی را ضروری دانستند و تصریح کردند:

اگر تربیت را از زوایای گوناگون توجه کنیم به صورت فردی با مشکلات و سختی‌های به‌دست می‌آید اما وقتی به صورت فرایند جمعی باشد دست‌یافتنی‌تر است آنچه که در دین مبین اسلام آمده از ارزش‌های کار جمعی مانند به دیدار هم رفتن، حضور در مجلس علما، عیادت از بیمار و ... ، مجموعه رفتارهایی هستند که به بعد اجتماعی تزکیه دلالت دارد. لذا فرایند تزکیه به صورت جمعی بهتر می‌تواند اثرگذار باشد. تربیت به صورت بدون حساب و کتاب نیست باید ابتدا و نهایاتی که در مباحث عرفان مطرح می‌کنند باید توجه کرد.